Mieszkanie w biurze to nie fanaberia a niekiedy konieczność. Jednak zmiana sposobu użytkowania lokalu to samowola budowlana, nawet jeśli wyposażenie pomieszczenia użytkowego pozwala na prowadzenie w nim gospodarstwa domowego. Czy wiesz, jaka kara grozi za mieszkanie w lokalu użytkowym? Sprawdź, czy mieszkanie w biurze można zalegalizować.

Przeczytaj też – nieruchomości komercyjne.

Lokal mieszkalny a użytkowy

Rozważania należy rozpocząć od znalezienia odpowiedzi na pytanie, czym różni się lokal użytkowy od lokalu mieszkalnego. Lokalem użytkowym jest jedno pomieszczenie lub zespół pomieszczeń, wydzielonych stałymi przegrodami budowlanymi, niebędące mieszkaniem, pomieszczeniem technicznym albo pomieszczeniem gospodarczym. Lokale użytkowe przeznaczone są do realizacji celów użytkowych, np. prowadzenia działalności gospodarczej. Przykładami lokali użytkowych są lokale sklepowe, pomieszczenia biurowe.

Zmiana sposobu użytkowania

Przez zmianę sposobu użytkowania należy rozumieć każde podjęcie lub zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części, działalności związanej z jego użytkowaniem, wpływające na zmianę wymagań jego dalszego bezpiecznego użytkowania. Na warunki bezpiecznego użytkowania składają się w szczególności: warunki pożarowe, powodziowe, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska. Dla uznania, że nastąpiła zmiana sposobu użytkowania lokalu, decydująca jest sama zmiana przeznaczenia lokalu. Przeróbka pomieszczenia z przeznaczeniem na pobyt ludzi albo z przeznaczeniem do użytku publicznego lokalu lub pomieszczenia, które wcześniej miało przeznaczenie mieszkalne, stanowi jedynie następstwo podjęcia decyzji o zmianie przeznaczenia lokalu.

Ustalając, czy doszło do zmiany sposobu użytkowania lokalu, należy zatem dokonać zestawienia pierwotnego przeznaczenia obiektu z jego obecnym sposobem wykorzystywania.

Poznaj oferty nowych mieszkań w Szczecinie i znajdź nieruchomość dopasowaną do Twoich potrzeb.

Zgłoszenie zamiaru zmiany

Zamiar zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga zgłoszenia właściwemu organowi. Przy czym nie chodzi o zgłoszenie chęci dokonania przeróbek architektoniczno-sanitarnych, ale o zgłoszenie zmiany przeznaczenia pomieszczenia – z użytkowego na mieszkalne. Zgłoszenie stanowi zatem oświadczenie o zamiarze zmiany sposobu użytkowania istniejącego obiektu budowlanego i powinno określać dotychczasowy i zamierzony sposób użytkowania obiektu lub jego części.

Konsekwencje zmiany

Zmianę sposobu użytkowania lokalu należy zgłosić przed jej dokonaniem. Zgłoszenie po fakcie nie wywołuje skutków prawnych. Powstaje zatem kolejne pytanie: na kim ciąży obowiązek zgłoszenia zmiany przeznaczenia lokalu? Status strony w postępowaniu w sprawie nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego posiada w szczególności właściciel lub zarządca nieruchomości. Organem właściwym do prowadzenia postępowania w sprawie samowolnej zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego lub wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.

Legalizacja mieszkania

Jeżeli właściciel lub zarządca lokalu dostarczy dokumenty w wyznaczonym terminie, właściwy organ nadzoru budowlanego wyda postanowienie ustalające wysokość opłaty legalizacyjnej. Na to postanowienie przysługuje inwestorowi zażalenie do wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego. W przypadku nieuiszczenia opłaty legalizacyjnej w wyznaczonym terminie będzie ona podlegała ściągnięciu w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Uprawnionym do żądania ściągnięcia tej opłaty w trybie egzekucyjnym jest wojewoda.

Za samowolę budowlaną możesz zostać ukarany karą grzywny. Przeczytaj, jakie są konsekwencje samowoli budowlanej.

Zmiana sposobu użytkowania lokalu bez wymaganego zgłoszenia stanowi wykroczenie i podlega karze grzywny. Nadzór budowlany może nałożyć na właściciela mandat karny w wysokości do 2000 zł. Sprawca naruszenia ma prawo odmówić przyjęcia mandatu. W takiej sytuacji właściwy organ nadzoru budowlanego może wystąpić do sądu z wnioskiem ukaranie. Wniosek o ukaranie może być zgłoszony również w przypadku nieuiszczenia grzywny w terminie.